آخرین رویدادها:
آخرین مطالب
پربیننده ترین مطالب
پیوندها
کلید واژه
موضوعات
بایگانی
حدیث تصادفی
خلاصه آمار
اعلانـات
یکى از روایات حضرت امام رضا علیه السلام این است که: «لا یکون المومن مومناً حتى یکون فیه ثلاث خصال، سنه من ربه و سنه من نبیه و سنه من ولیه:
مومن، مومن نیست مگر اینکه سه خصلت در او باشد: یک خصلت از پروردگارش، یک خصلت از پیامبرش و یک خصلت از امامش.» (اصول الکافى، جلد 2، صفحه 241)
پیامبر صلى الله علیه وآله فرمود: «تخلقوا بأخلاق الله: خودتان را به اخلاق و صفات الهى متصف نمایید.» ببینید خدا چگونه است، خود را آنگونه نمایید. انسان تا خدا گونه نشود و صفات خدا را در خودش پیاده نکند، عبودیت پیدا نمى کند. اگر مى گوییم پیامبر (صلی الله و علیه وآله) عبد خداست، یعنى چه؟
من که ادعا مى کنم عبد هستم، با پیامبر (صلی الله و علیه وآله) که مى گویم عبد است، چه فرقى دارم؟
عبودیت ایشان به این معناست که او تمام صفات خدا را در خودش پیاده کرده و اخلاق و خصلت هایش خدایى شده است. انسان وقتى که خودش را شبیه خدا کرد، آن وقت مى تواند معجزه و کرامت داشته باشد.
مرحوم آقا شیخ حسن على نخودکى چنین انسانى بود. همه می توانیم شبیه او باشیم، راه ها بسته نیست.
پیامبر (صلی الله و علیه وآله) فرمود: «لو لا أن الشیاطین یحومون على قلوب بنی آدم، لنظروا إلى ملکوت السماء:(بحار الانوار، ج67، ص161) اگر شیاطین (یعنى صفات بد) دل انسان ها را در اختیار نمى گرفتند، آنها عالم غیب و باطنش را مشاهده مى کردند.»
با این حساب مى توان اموات را دید و با آنها صحبت کرد، مى توان امام را هم دید و به ایشان سلام کرد و جوابش را گرفت. براى شنیدن جواب سلام امام لازم است سمعک مخصوص داشته باشیم که هر گوشى آن را ندارد. این سمعک را وقتى مى توانیم داشته باشیم که پلنگ صفت نباشیم، تکبر نداشته باشیم و خودخواه نباشیم، شمر نباشیم و ...
راز پوشیدن
امام رضا علیه السلام فرمود: «مومن، مومن نیست مگر اینکه سه خصلت در او باشد؛ یکى از خدا و دیگرى از نبى و دیگرى از ولى خدا.»
از خدا چه خصلتى باید در او باشد؟ کتمان سر. چرا امام این خصلت را از میان همه خصایص حضرت حق انتخاب فرمود؟ کتمان سر یعنى چه؟
کتمان سر یعنى اینکه انسان باید ظرفیت داشته باشد. کتمان سر در مقابل افشاى سر است. افشاى سر نشان دهنده ضعف شخصیت و روح است. بچه هاى کوچک تا وارد خانه مىشوید، جلو مى دوند و حوادثى را که در خانه گذشته، فوراً به اطلاع مى رسانند. این به خاطر عدم وجود ظرفیت است. اما خانم خانه براى خبر دادن صبر مى کند تا شرایط مساعد شود و بعد اخبار را به اطلاع مى رساند.
کتمان سر یکى از صفات الهى است. خداوند اسرارى که ما داریم، بر یکدیگر مخفى کرده است. اگر کتمان سر نبود، ما نمى توانستیم با یکدیگر زندگى کنیم ...
امیرالمومنین علیه السلام خیلى زیبا مى فرماید: «لو تکاشفتم ما تدافنتم:(عیون أخبار الرضا، ج2، ص53) اگر یکدیگر را مى شناختید و دل هاى شما براى یکدیگر معلوم مى شد، جنازه هایتان روى زمین مى ماند و یکدیگر را دفن نمى نمودید!»
در حالى که ما بر جنازه ها نماز مى خوانیم و مى گوییم: «لا أعلم منه إلا خیراً و أنت أعلم به منا...» (اصول الکافى، ج3، ص183)
یک کتمان سر، فاش نکردن اسرار مردم است. غیبت کردن یکى از جهاتى است که به وسیله آن سر مردم فاش مى شود. کسى که غیبت مى کند، باید بداند «إِنَّ رَبَّکَ لَبِالْمِرْصَادِ (سوره فجر، آیه 14) خدا در کمینگاه است» و از مظلوم دفاع مى کند.
ما باید مثل خدا باشیم که مرتب مى خوانیم: «یا من أظهر الجمیل، یا من ستر القبیح» (بخشی از دعاى جوشن کبیره)
همان طور که دوست داریم خدا خوبى هاى ما را ظاهر، و بدی های را پنهان کند، ما نیز باید همانند خداوند این خصلت را داشته باشیم که اظهار جمیل مردم کنیم و اخفاى قبیح ایشان را بنماییم.
امام صادق علیه السلام مى فرماید: «به دوستانت حرف هایى را بگو که اگر روزى با تو دشمن شدند، نتوانند آنها را علیه ات به کار گیرند.» (تفصیل وسائل الشیعه، ج12، ص147)
مدارا با مردم
اما خصلت دوم باید از پیامبر صلى الله علیه وآله باشد: «و أما السنه من نبیه فمداراه الناس: آن سنتى که باید از پیامبر در او باشد، مدارا کردن و کنار آمدن با مردم است.»
خوش رفتارى با مردم، محبت به آنها و حسن خلق او آنقدر زیاد است که خداوند در قرآن مى فرماید: «وَإِنَّکَ لَعَلى خُلُقٍ عَظِیمٍ» (سوره قلم، آیه 4) همانا تو به خلق بزرگى آراسته اى.»
اگر او حسن خلق نداشت، این مقدار پیشرفت نمى کرد. در علل پیشرفت اسلام خیلىها حرفهایى زدهاند؛ اما بسیارى از محققان معتقدند که عامل اساسى در این مورد، حسن خلق پیامبر (صلی الله و علیه وآله) بود.
چه نمونهاى در تواضع و محبت بالاتر از اینکه وقتى بچه ها در کوچه به ایشان پیشنهاد بازى مى کردند، جواب مثبت مى داد.
آیا دیده شد که کسى بر پیامبر(صلی الله و علیه و آله) در سلام کردن سبقت بگیرد؟ آنقدر صفت مدارا با مردم در روابط آن حضرت اهمیت داشت که فرمود: «أمرنی ربی بمداراه الناس کما أمرنی بأداء الفرائض:(اصول الکافى، ج2، ص117)
همان طور که خدا به من دستور داده تا واجبات را انجام دهم، دستور داده که با مردم مدارا کنم.»
به خاطر همین مدارا و مهربانى با مردم است که آنها به دور او جمع شدند: «فَبِمَا رَحْمَةٍ مِّنَ اللّهِ لِنتَ لَهُمْ وَلَوْ کُنتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لاَنفَضُّواْ مِنْ حَوْلِکَ ...(سوره آل عمران، آیه 159)
اگر آدم سخت دل و بد اخلاقى بودى، کسى به دور تو نمى آمد. این نرمى که دارى، رحمت خدا شامل حالت شده است.
رسول خدا صلى الله علیه وآله در تمام رفتارهایش مدارا با مردم را مد نظر داشت: در لباس پوشیدن، غذا خوردن، پذیرایى از آنها، استعمال عطر، ... در همه این موارد رعایت حال مردم مورد نظر بود. (اصول الکافى، ج8، ص338)
لازم به یادآوری است که پیامبر اسلام (صلی الله و علیه وآله) وظیفه مدارا با مردم را نه فقط در قبال مسلمانان اجرا مى کرد، بلکه در مقابل کفار و غیر مسلمانان نیز آن را به خوبى عمل مى نمود.
صبور باشید
سومین نکته ای که امام رضا (علیه السلام) در این فراز فرمودند مومن باید صفتی از امام معصوم (علیهم السلام) داشته باشد «و امـا السنه مـن ولیه فـاصبـر فـى البـاسـاء و الضـراء» (اصـول کـافـى, ج 3,ص 339 و تحف العقـــول, ص 442)
در زندگی عجول نباشد و صبور باشد و تحمل داشته باشد. همین ویژگی صبر و تحمل را در زندگی یک زن و شوهر داشته باشند خوشبخت هستند. اگر به کوچکترین مطلبی زندگی مرد و زن از هم بپاشد و به پاسگاه و دادگاه بروند زندگیشان هیچ وقت زندگی نمی شود.
اول زندگی همیشه مشکلاتی وجود دارد، زن و شوهرهای جوان اگر اول زندگی بتوانند صبر و تحمل داشته باشند بعدا زندگیشان شیرین می شود. بعد از یک برهه ای عاشق همدیگر می شوند. اول زندگی سختی دارد مثل دو تا سنگ آسیاب تا خراشیدن را یاد بگیرند بالاخره طول می کشد و زندگیشان گوارا می شود. اگر در تمام مراحل زندگیمان صبر و تحمل و حلم داشته باشیم دیگر آدم اعصابش خورد نمی شود اضطراب و دلشوره نمی گیرد و ناراحتی قلبی و عروقی نمی گیرد
بردباری و صبر نقش مهمی در زندگی دارد. امام معصوم (علیهم السلام) اهل تحمل و بردباری هستند.
بنابر این این سه اصل را هیچ گاه فراموش نکنیم:
با مردم مدارا کنیم، با کتمان کردن حافظ جان و ناموس مردم باشیم همینطور که ما دوست نداریم پشت سرمان حرف بزنند پشت سر دیگران هم حرف نزنیم و آدم با تحملی باشیم ... چنانچه اگر این سه مطلب را در زندگیمان داشته باشیم بسیاری از ناملایمات در زندگی می شود.
