
در علم کلام ثابت شده است که انسان در انجام دادن کارهای خود دارای اختیار است و آموزه های قرآنی هم با این حقیقت منافاتی ندارد و مؤید آن است، ولی از آن جا که قرآن بعضی از آیاتش بعض دیگر را تفسیر می کند، باید آیات را کنار هم گذاشت تا معنای واقعی آن به دست آید.
همان طور که یک گیاه نیاز به آب دارد و آب نقش حیاتی و مهمی در رویش گیاه دارد، حب جاه و حب مال نیز برای روییدن نفاق، نقش آب را ایفا می کند. تقریباً بعید است که حب جاه باشد و نفاق نباشد؛ لذا انسان در این عرصه خیلی باید پرهیز کند.