
از دعاهای منسوب به امام عصر(عج) دعای معروف «اللهم ارزقنا توفیق الطاعه ...» است که به زیبایی هر چه تمام و در فرازهایی کوتاه وظایف منتظران از اقشار و صنوف مختلف را بیان کرده و راه و رسم زندگی به سبک انتظار را نشان می دهد.
از این رو، در سلسله مطالبی شرح فرازهای نورانی و ژرف این دعا مرور می شود:
اولین کسی که این دعا را نقل می کند، مرحوم کفعمی در «المصباح» و «بلدالامین» است. وی این دعا را در زمره ادعیه مأثوری که نام خاصی ندارد اما فضائل آن مشهور است، ذکر می کند و دعا را روایت شده از حضرت(عج) می داند.
این دعا آرزوهای امام زمان علیه السلام است که انسانها، توفیق بندگی و دوری از معصیت را پیدا کنند و در راه به دست آوردن یک جامعه ایدهآل و زمینهساز برای امر ظهور، تلاشی در خود تحسین داشته باشند. دقت در مضامین دعا و عمل به آن، بهترین راه کار جلب رضایت آن عزیز است رضایتی که خشنودی خدای متعال را در پی دارد.
و فرازهای دعا ...
«اللّهُمَّ ارزُقنا تُوفیقَ الطاعَة؛ خدایا توفیق اطاعت و بندگی را روزی ما کن»
حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی در هفت فراز اول دعا به وظایف شخصی منتظران اشاره داشته و در شرح این فراز می گوید: هر منتظری باید اهل پیوند با خداوند بزرگ باشد و ضمن درخواست روزی در ابعاد ذیل، برای درونی کردن و استقرار این صفات در خویش تلاش کند:
توفیق طاعت
منتظر راستین هم اهل اطاعت خدا، پیامبر (ص) و امام معصوم (ع) است و هم توفیق چنین فرمانبری را همواره از خدای سبحان می خواهد: «اللّهمّ ارزقنا توفیق الطاعة.»
اگر جسم ما خوراک میخواهد و پوشاک و استراحت، روح ما هم نیازمند خوراک و پوشاک... است و بدون این رزق، روح در افسردگی امراض میافتد و در نهایت مرگ نصیبش میشود. در حالیکه جسم زنده است و حرکتش را دارد که در روایات اهلبیت(ع) به این شخص مردة متحرک اطلاق شده است. چگونه میشود انسانی که بُعد ملکی و ملکوتی دارد بدون توجه به نیازهای بُعد ملکوتیاش حرکت را در مسیر زندگی و بندگی ادامه دهد.
و اینکه در ادعیه، تعبیر به رزق در مورد رزقهای معنوی بیشتر به کار رفته است از اهمیت رزق معنوی و رسیدگی به جنبة ملکوتی انسان حکایت دارد.
امام علی علیه السلام می فرمایند: «در شگفتم از کسانی که در مورد غذای جسم اهتمام دارند که زیانبخش نباشد ولی در مورد غذای روح که زیانبخش نباشد بیتوجه و غافل هستند.»
شرط بهرهگیری از روزیهای معنوی، توفیق است. و منظور از آن این است که کارهای انسان، موافق فرمان خدا و بر وفق مراد و هماهنگ با اهداف، آسان گردد و اسباب کار به راحتی فراهم شود. که این آسانسازی گاهی درونی است که شرایط روحی را برای پیروزی فراهم میسازد و گاهی بیرونی است که شرایط را در محیط خارج آماده کرده و زمینة موفقیت را مهیا میکند. و این هر دو عنایتی است از طرف پروردگار که زمینه رشد و توسعه و شکوفایی شخصیت انسان را فراهم کرده باعث سرعت تعالی او میشود.
در کلام امیرالمؤمنین علیه السلام توفیق و عنایت الهی نخستین نعمت است. سرلوحة سعادت و رستگاری و سرسلسله اصلاح و برترین عمل میباشد و هیچ رهبر و راهنمایی برتر از توفیق نیست و هیچ نعمتی ارجمندتر از نعمت توفیق پیدا نمیشود.
عوامل کسب توفیق
توفیق، باارزشترین موهبت الهی، و برای مؤمن از نان شب واجبتر است. «مؤمن نیازمند سه خصلت است؛ اول توفیقی از جانب خدا.» و کوشش انسان بدون توفیق به ثمردهی نمیرسد و موجب رشد و ترقی انسان نمیگردد. «هیچ کوششی بدون توفیق به ثمر نمیرسد»
برخی عوامل توفیق عبارتند از: درخواست از خدای متعال، سلامتی روح و جسم، محیط سالم، غذای پاک، همنشین شایسته، توکل به خدا، صبر و حوصله، برقرار نمودن رابطه تنگاتنگ با خالق، مهربانی و رحم داشتن نسبت به همگان حتی حیوانات، درود فرستادن بر محمد(ص) و آل او، یاد خدا و اهلبیت علیهم السلام، حمد و شکر بر توفیق داده شده.
*برگرفته از مرکز تخصصی مهدویت
منبع : خبرگزاری شبستان
- تاریخ نشر: سه شنبه / ۲۴ مهر ۱۳۹۷